Razzia in Cheribon
Getuigenverslag
(verhaal van 02-07-2025)

Rond Cheribon stonden veel suikerondernemingen, welke tijdens de eerste oorlogsjaren werden bemand door een deel van het oude personeel. Tot 19 november 1944, toen een razzia plaatsvond en een grote groep werd opgepakt op verdenking van sabotage.
Na de oorlog werd dit onderzocht. De heren Annink en Klerks van Nieuw Tersana noemden Yamada als de dader. Hij zou de groep hebben ondervraagd, maar zonder gewenst resultaat.
Negen maanden zaten zij vast samen met hun echtgenotes bij de Kempeitai. Uit het verslag blijkt dat Yamada de mannen mishandelde door te slaan met de vlakke hand, vuist en zwaarden op de armen. Opnieuw geen resultaat, waardoor zwaardere maatregelen volgden, namelijk een waterkuur en het gebruik van elektriciteit.
Volgens het verslag werden de vrouwen enkel geïnterneerd, vermoedelijk als pressiemiddel om de mannen te laten bekennen. Het werkte niet en de Kempeitai bleef met de mannen zitten. Hij wilde snel van hen af, verzwaarde de omstandigheden en plande op 29 augustus 1945 hun executie. Gelukkig capituleerde Japan twee weken eerder en ging het plan niet door.
Tien dagen later werd iedereen vrijgelaten en keerden zij terug naar huis. Binnen enkele weken werd het onrustig in de omgeving. Een opstand brak uit. Railbaanopzichter Fredriksz kon, door zijn aanzien bij de inlanders, de boel bij de terreinpoort sussen. De angst was echter groot.
In de nacht van 18 op 19 oktober 1945 volgde opnieuw problemen. Mensen werd gevraagd om zich klaar te maken om te vluchten. Met hun draagbare spullen werden zij overgebracht naar de Cheribonse gevangenis. Daar werden zij onder het mom van beveiliging geïnterneerd.
Op 26 april 1946 werd de gevangenis ontruimd. Per trein werd men overgebracht naar het opvangkamp Menteng Poeloe in Batavia. Onderweg was een brug gesaboteerd, waardoor de reizigers te voet de kali moesten oversteken. Aan de overzijde stond een andere trein klaar, beveiligd door de Japanners, om de reis voort te kunnen zetten.
De oorlogsjaren werden getekend door angst, internering en ontbering. Weet u hoe uw familie de oorlogsjaren heeft doorstaan? Werd hierover verteld of was er taboe? Heeft u zelf onderzoek gedaan?