Een deel van de Nederlandsch-Indische economie draaide op de handel in suiker. Overal op Java werd dit verbouwd, de opbrengsten werden jaarlijks in dagbladen vermeld. De suikerindustrie was echter meer dan dat. Het artikel “In de suiker” in het Bataviaasch nieuwsblad van 22 juli 1912 licht dit toe.

In tegenstelling tot veel andere fabrieken, ging het dit jaar goed op Soerawinangoen te Ploembon. De oogst bracht dit jaar al net zoveel op als heel vorig jaar en de suikertijd duurde nog tot minimaal september. De employés klaagden niet, want hoe meer verwerkt, hoe meer bonus. Voor volgend jaar werden plannen gemaakt om zowel de fabriekshal als de aanplant uit te breiden. Er werd gesproken over 300 bouwen, waar het in 1912 132 waren.

Echter, rietbranden die eerst alleen maar voorkwamen op Oost-Java, kwamen nu ook voor in het westen. “[…] maar als men iemand, die niet zelf ,,in de suiker” is vraagt naar dit euvel, zet hij beslist een verbaasd gezicht.” Stedelingen verklaren hier niet echt mee bekend te zijn, het was te ver van hun bed.

“Alleen in geval het vlak bij de kotta is, trekt het de aandacht, zooals bv. jaren geleden” toen de resident achter zijn huis een brand zag woeden. De wind stond verkeerd, waardoor de resident zijn huis werd “uitgerookt” en zijn heil ging zoeken in de sociëteit.

De voorgaande week gingen nog een aantal bouwen van Soerawinangoen in vlammen op. Reden? “De mandoer met het toezicht belast, liet, tegen alle recht in, arme dessalieden betalen met enkele centen voor afgevallen bladeren” waardoor de tuin het moest ontgelden. Daarnaast komt het 3 à 4 maal per jaar voor, dat tuinen van de fabriek in vlam worden gezet door ruziënde inlanders.

Ook diefstal was een groot ongemak. Wat begon met enkele rietstelen, zijn nu hele bossen geworden, een kapitaal om dat tegen te gaan. Zo werd door Soerawinangoen 12 mandoers aangenomen voor politietoezicht, met daarbij 50 wakers voor de bouwen. Bijkomend probleem: ook wakers stalen. Kennelijk waren sommigen slim genoeg om dit tijdens hun sollicitatie aan te geven.

Veel Indische families hadden familieleden die in de suiker werken. Had u ook familieleden in de suiker? Waar werden zij geplaatst?