Indische recepten

 

Een varia aan mogelijkheden

(verhaal van 10-09-2025)

Uit het Indische volksleven. Het ryst koken. (KITLV 1407433)

Het onderwerp ‘eten’ komt in ieder huis (bijna) dagelijks terug. Binnen Indische gezinnen lijkt dit soms het enige gespreksonderwerp te zijn.

Zo las ik eens in “Indische Tantes” van Yvonne Keuls hoe haar tantes hevig geëmotioneerd de auto instapten op weg naar het kerkhof en daar uitstapten, druk sprekend over hoe een bepaald gerecht gemaakt werd. Onderweg naar huis moest de chauffeur toch echt even stoppen bij de plaatselijke supermarkt voor het halen van de ingrediënten.

 

Wanneer u het geluk heeft gekend om kookles te krijgen van de oudere generatie, dan weet u dat een recept opschrijven haast onmogelijk is. De precieze hoeveelheid kruiden wisselt altijd.

In gedachten hoor ik één van mijn Nederlandse collega’s nog smeken om een recept. Helaas ging de kok met pensioen en bleef het recept onbeschreven.

 

Een recept wat ik al regelmatig heb mogen proeven, maar waar naar mijn idee veel versies van bestaan is sajoer boontjes. Het voor mij oorspronkelijke recept leerde ik kennen aan de hand van een klein kladje van mijn grootmoeder. Ze schreef over de toevoeging van ieder ingrediënt, voor mij onbekende namen zoals laos en koenjit. Het maakte op dat moment niet uit, want het eindresultaat was heerlijk.

Gek genoeg, toen ik jaren later mijn partner leerde kennen en deze een eigen versie hiervan maakte, werd daaraan kokosmelk toegevoegd. Een vreemde combinatie vond ik het, maar ik vond die versie eveneens erg lekker.

 

Ik zocht in oude en nieuwe kookboeken naar het recept. Het Oost-Indisch Kookboek van mevrouw J.M.J. Catenius van der Meijden toonde mij Sajor goeléï-boontjes, wat redelijk overeenkomt met dat wat mijn grootmoeder op een kladje schreef. In andere versies zag ik dat de boontjes eerst gebakken dienden te worden of dat de boemboe bestond uit enkel een bouillonblokje en wat sambal.

 

Ieder recept is anders, dat is duidelijk. Ik denk ook dat dat het mooie is van de Indische keuken. Er is geen standaard recept, maar meerdere versies. Zij bewegen met de tijd mee wat overeenkomt met zij die het eens maakten.

 

Heeft u een recept dat u op verschillende manieren maakt? Heeft u deze uit een kookboek gehaald of van een familielid?